Kontent qismiga oʻtish

Abder

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Abder
qadimgi yunoncha: Ἄβδηρος
Mifologiya qadimgi yunon
Yunoncha yozilishi Ἄβδηρος
Lotincha yozilishi Abderos
Jins erkak
Otasi

turli afsonalarga koʻra

Poseydon, Germes yoki Menetiy
Bogʻliq personajlar Gerakl, Diomed
Birinchi eslatma Pindarning "Abderitam" peani

Abder (qadimgi yunoncha: Ἄβδηρος) — qadimgi yunon mifologiyasidagi qahramon.

Abderning kelib chiqishi va tugʻilgan shahri haqida afsonaning bir nechta versiyalari mavjud. Abder eslab oʻtilgan eng qadimiy antik manbada, Pindarda u dengizlar xudosi Poseydon va nayada Froniyaning[1][2] oʻgʻli deb aytilgan. Psevdo-Apollodorning soʻzlariga koʻra, u Germesning oʻgʻli boʻlib, Opunt Lokridasidan kelib chiqqan[3], Ptolemey Gefestionga koʻra - Argonavt Menetiuning oʻgʻli va Patroklning ukasi[4], Tabula Farnesiana - Froniyada tugʻilgan[5][6].

Qadimgi manbalarda Abder faqat Diomed otlarini oʻgʻirlash bo'yicha Geraklning sakkizinchi jasorati kontekstida eslatib oʻtilgan. Frakiyalik bistonlar qabilasining podshohi Diomed odamxoʻr otlarning egasi boʻlib, ularga begonalarni yem qilar edi. Miken shohi Evrisfey Geraklga bu otlarni oʻz saroyiga olib kelishni buyurdi. Psevdo-Gigin tomonidan taqdim etilgan bir taxminga koʻra, Abder, Gerakl[4] qoʻlida vafot etgan Diomedning xizmatkori edi. Psevdo-Apollodor, Katta Filostrat va boshqalarning yozuvlarida turli xil oʻzgarishlarda aks etgan klassikaga koʻra, Abder Geraklning xizmatkori va sevgilisi edi. Gerakl unga otlarga qarashni buyurgan. Qahramon jang bilan band boʻlganida, otlar oʻz nazoratchisini[3][7][8][6][9] qiymalab tashladilar.

Halokat joyida yoki Abderning qabri hududida Gerkules Abdera shahriga asos soldi, shuningdek, marhumning xotirasiga bagʻishlangan sport musobaqalarini, jumladan, mushtlash, kurash, ularning kombinatsiyasini tashkil qildi, "bir soʻz bilan aytganda, hamma narsa, lekin otlar bilan emas"[3][7][8][6][9].

  1. Пиндар 1980.
  2. Oldfather 1918.
  3. 3,0 3,1 3,2 Псевдо-Аполлодор 1972.
  4. 4,0 4,1 Псевдо-Гигин Мифы 2000.
  5. Smith 1873.
  6. 6,0 6,1 6,2 Tümpel 1893.
  7. 7,0 7,1 Филострат 2009.
  8. 8,0 8,1 Страбон 1994.
  9. 9,0 9,1 Roscher & 1884—1890.
  • Олдфазер У. А.[de]. Abderos : [нем.] // Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft. — 1918. — Bd. S III. — Kol. 14—15.
  • Рошер В. Г. Abderos // Ausführliches Lexikon der griechischen und römischen Mythologie : [нем.] / Roscher Wilhelm Heinrich. — Leipzig : Druck und Verlag von B. G. Teubner, 1884—1890. — Bd. I. — Kol. 2—3.
  • „Abde'rus“, A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology. London: John Murray, 1873. 
  • Тюмпель К.[de]. Abderos : [нем.] // Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft. — 1893. — Bd. I, 1. — Kol. 23—24.
  • Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека. Л.: Наука, 1972. 
  • Псевдо-Гигин. Мифы, Античная библиотека. СПб.: Алетейя, 2000. ISBN 5-89329-198-0. 
  • Пиндар. Отрывки // Оды; Фрагменты / Пиндар; Вакхилид ; изд. подг. М. Л. Гаспаров.. — М. : Наука, 1980. — 503 с. — (Литературные памятники). — 50 000 экз.
  • Страбон. География в 17 книгах. М.: Ладомир, 1994. 
  • Филострат (старший и младший). Картины. Каллистрат. Статуи. Феофраст. Характеры. Рязань: Александрия, 2009. ISBN 5-94460-033-0.