Przejdź do zawartości

Pompon

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pompon z początku XX w.

Pompon – rodzaj ozdoby ubioru w postaci grubej kity lub kuli wykonanej z wielu kawałków przyciętej włóczki wełnianej albo jedwabnej przędzy. Nazwa pochodzi z języka francuskiego[1].

W strojach codziennych najczęściej spotykany przy czapkach i szalikach. Jest również elementem strojów uroczystych (np. biretu), a jego kolor jest wyróżnikiem godności piastowanej przez noszącego go duchownego.

Istnieją dwa rodzaje pomponów: kuliste i pędzelkowe (dawniej zwane też chwastami lub kutasami).

W XVII w. pompony na czapkach zostały spopularyzowane jako element ubioru marynarzy francuskich, gdzie ich celem było zminimalizowanie kontuzji głowy w niskich korytarzach i pomieszczeniach[2]. Były też używane do ozdoby innych nakryć głowy, jak czaka[3] czy kapelusze bolero[4].

Pompony bywają elementami strojów lokalnych lub narodowych, np. kolorowe pompony są częstą ozdobą ubiorów lapońskich[5] oraz ludów Alaski i północy Kanady[6]. Nie zawsze znajdują się przy nakryciu głowy – przykładem mogą być stroje ewzonów (greckich żołnierzy), z pomponami pędzelkowymi (pod kolanami) oraz kulistymi (przy butach).

Pompony kuliste są często spotykanym rekwizytem (a także stereotypowym atrybutem) cheerleadingu.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Irena Turnau, Słownik ubiorów, Wydawnictwo Naukowe Semper, s. 144
  2. Do czego służy pompon na czapce? [online], kobieta.interia.pl [dostęp 2021-10-25] (pol.).
  3. Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Monika Bielska-Łach, Anna Manteuffel-Szarota: Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Wyd. IV. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 77. ISBN 83-01-12365-6.
  4. Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Monika Bielska-Łach, Anna Manteuffel-Szarota: Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Wyd. IV. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 48. ISBN 83-01-12365-6.
  5. Valerie Steele: Encyclopedia of Clothing and Fashion. Thomson Gale, 2005, s. 98. ISBN 0-684-31451-7. (ang.).
  6. Valerie Steele: Encyclopedia of Clothing and Fashion. Thomson Gale, 2005, s. 247. ISBN 0-684-31451-7. (ang.).