Naar inhoud springen

Seine

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Voor het gelijknamige departement, zie Seine (departement).
Seine
Seine
Lengte 776 km
Hoogte (bron) circa 470 m
Debiet 500 m³/s
Stroomgebied 79 000 km²
Bron Plateau van Langres
Monding Het Kanaal
Stroomt door Frankrijk
Bron van de Seine
Bron van de Seine
Monding van de Seine bij Le Havre, Foto: NASA
Monding van de Seine bij Le Havre, Foto: NASA
Portaal  Portaalicoon   Geografie
Parijs: oevers van de Seine
Werelderfgoed cultuur
Seine
Land Vlag van Frankrijk Frankrijk
UNESCO-regio Europa en Noord-Amerika
Criteria i, ii, iv
Inschrijvingsverloop
UNESCO-volgnr. 600
Inschrijving 1991 (15e sessie)
UNESCO-werelderfgoedlijst
De Seine in Parijs op 14 juli 2015, tijdens de Franse nationale feestdag
De Seine tijdens de Wereldtentoonstelling van 1937 in Parijs

De Seine is een rivier in Frankrijk. Zij heeft een lengte van 776 km en een stroomgebied van 79.000 km², en ligt bijna geheel binnen Frans grondgebied. De Seine stroomt vanaf het Plateau van Langres via Troyes, Parijs en Rouen. Beneden Parijs stroomt ze sterk meanderend naar de monding bij Le Havre aan Het Kanaal. De voornaamste zijrivieren zijn de Yonne, de Marne en de Oise.

Het stroomgebied van de Seine of Seinebekken beslaat 78.610 km² in het noorden van Frankrijk en 40 km² in het zuiden van België. De Seine en haar zijrivieren wateren dit gebied af naar Het Kanaal. Belangrijke zijrivieren van de Seine zijn de Risle, Eure, Oise, Aisne, Marne, Yonne en Aube. Het stroomgebied grenst aan dat van de Maas in het noordoosten, dat van de Rhône in het zuidoosten en dat van de Loire in het zuidwesten. Samengenomen met de rivieren die rechtstreeks afwateren naar de Normandische kust is het stroomgebied van de Seine het vierde stroomgebied van Frankrijk, na de Rhône en de Middellandse Zeekust, de Loire en Bretagne en de Garonne en Adour.

Bijna een derde van de Franse bevolking woont in het stroomgebied van de Seine, onder andere in de hoofdstad Parijs. In Frankrijk wordt ook gesproken van het bekken van Parijs (bassin parisien), waarmee men niet doelt op het Seinebekken maar enerzijds op het geologisch bekken waar Parijs in ligt en anderzijds op het economische hinterland rondom de hoofdstad.

Het Agence de l'eau Seine-Normandie (AESN) staat in voor het milieubeheer in het bekken.

De rivier heeft haar oorsprong ten noorden van Dijon, in een kleine vallei, gelegen op de weg van Dijon naar Châtillon-sur-Seine, een paar kilometers ten noorden van Saint-Seine-l'Abbaye. Veel is er niet te zien, behalve een beeld dat door Baron Haussmann werd geplaatst aan de voornaamste bron. Vroeger, in de tijd van de Galliërs, was hier een heiligdom, zoals bij veel plaatsen waar water uit de grond omhoog kwam. De godin van deze rivier was Sequana. Het water van de Seinebron wordt verantwoordelijk geacht voor verschillende genezingen. Er werden ex voto's geofferd op deze plaats. Veel van deze voorwerpen kan men nu terugvinden in het Musée Archeologique van Dijon.

r = rechteroever, l = linkeroever

Departementen en regio's

[bewerken | brontekst bewerken]

Steden en gemeenten

[bewerken | brontekst bewerken]

Steden aan de Seine, met linker- of rechteroever. Bij steden aan beide oevers wordt eerst de oever van het centrum genoemd.

In het midden van de 20e eeuw werden vier kunstmatige meren langs de Seine aangelegd om Parijs voor overstromingen te behoeden. Het Lac d'Orient in het departement Aube is met 23 km² het grootste van deze meren.[1]

Eeuwenlang baadden de Parijzenaren in de Seine. Maar in 1923 kwam er een zwemverbod, vanwege de stroming, de scheepvaart en de watervervuiling.

In een poging die vervuiling te bagatelliseren, kondigde burgemeester Jacques Chirac begin jaren '90 aan, dat hij persoonlijk een duik in de rivier zou nemen. Het kwam er nooit van. In 2018, toen Parijs de Olympische Spelen van 2024 toegewezen had gekregen en de progressieve Anne Hidalgo burgemeester was geworden, werd het Zwemplan opgesteld, dat de rivier schoon moet krijgen voor de Spelen. En daarna zullen ook de gewone Parijzenaren de rivier weer kunnen gebruiken.

Op 26 juli 2024 vond op en rond de rivier de Openingsceremonie plaats van de Olympische Spelen. Ook het zwemonderdeel van de triatlon en het openwaterzwemmen vonden in de rivier plaats nadat deze schoon genoeg werd bevonden. Tijdens de Paralympische Spelen vond ook het zwemonderdeel van de paratriatlon hier plaats nadat deze schoon genoeg werd bevonden.

De oevers van de Seine in Parijs staan sinds 1991 op de werelderfgoedlijst van UNESCO. De inschrijving omvat een groot gebied (365 ha) aan beide oevers in het centrum, met vele monumentale gebouwen en parken.

In gemeentenamen

[bewerken | brontekst bewerken]

Gemeenten waarvan de naam naar de rivier verwijst:

Panorama over de Seine in Parijs met links de brug St-Michel en rechts de Notre-Dame van Parijs
Panorama over de Seine in Parijs met links de brug St-Michel en rechts de Notre-Dame van Parijs
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Seine op Wikimedia Commons.