Acanthobrama microlepis

	Acanthobrama microlepis
	de Filippi, 1863
	; Acanthobrama microlepis z Kury w okolicy tureckiej miejscowości Yalnızçam(inne języki)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Infratyp	żuchwowce
(bez rangi)	Eugnathostomata(inne języki)
(bez rangi)	Teleostomi
Nadgromada	ryby kostnoszkieletowe
Gromada	promieniopłetwe
(bez rangi)	Actinopteri
Podgromada	nowopłetwe
Infragromada	doskonałokostne
Rząd	karpiokształtne
Rodzina	karpiowate
Podrodzina	Leuciscinae(inne języki)
Rodzaj	Acanthobrama
Gatunek	Acanthobrama microlepis
Synonimy
	Acanthalburnus punctulatus (Kessler, 1877); Alburnus punctulatus Kessler, 1877; Abramis microlepis De Filippi, 1863;
	Acanthalburnus punctulatus (Kessler, 1877); Alburnus punctulatus Kessler, 1877; Abramis microlepis De Filippi, 1863;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Acanthobrama microlepis – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae)^[3]^[4].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał włoski lekarz i zoolog Filippo de Filippi w 1863 pod nazwą Abramis microlepis w pracy zatytułowanej Nuove o poco note specie di animali vertebrati raccolte in un viaggio in Persia nell' estate dell' anno 1862 na łamach czasopisma „Archivio per la Zoologia, l'Anatomia e la Fisiologia(inne języki)”. Jako miejsce typowe wskazał Kurę w okolicy Tbilisi (ówcześnie Tyflis). Holotyp jest umieszczony w zbiorach jednego z turyńskich muzeów i skatalogowany pod numerem MZUT 673^[3]^[5]. W 1991 brytyjski ichtiolog Brian W. Coad(inne języki) umieścił gatunek w rodzaju Acanthalburnus^[6]. Swoje stanowisko Coad podtrzymał także w późniejszych pracach (1995^[7], 1996^[8], 1998^[9]), jak również zostało ono zaaprobowane przez innych ichtiologów, wśród których znaleźli się rosyjska badaczka Nina Gidaljewna Bogucka(inne języki) (1997^[10]), pracująca wówczas w Instytucie Zoologii Rosyjskiej Akademii Nauk w Petersburgu, i Badruch Karleni Gabrijelian z Armeńskiej Akademii Nauk (2001^[11]). Stanowisko Coada zostało zrewidowane w 2010 przez zespół pod kierownictwem hiszpańskiej zoolożki Silvi Perei(inne języki), który na podstawie analizy mitochondrialnego i jądrowego DNA umieścił gatunek w rodzaju Acanthobrama, a Acanthalburnus uznał za jego synonim^[12]. W rozważaniach tych Perea i jej współpracownicy pominęli jednak analizę cech morfologicznych. Tę przeprowadzili Fahrettin Küçük(inne języki) et al. w 2014 i wykazali szereg cech wspólnych w budowie anatomicznej Acanthobrama i Acanthalburnus, potwierdzając tym samym zasadność zmian zaproponowanych przez zespół hiszpańskiej naukowczyni^[13].

Występowanie i środowisko

Rodzimy zasięg występowania Acanthobrama microlepis obejmuje wody Armenii, Azerbejdżanu, Gruzji, Turcji i prawdopodobnie Iranu^[4]. Jest obecna w górnym i środkowym odcinku Kury oraz w jej dopływach poniżej Mingeczauru w Azerbejdżanie, w Araksie poniżej azerbejdżańskiej miejscowości Qaradonlu(inne języki)^[2]^[4] i jego dopływach, w tym w Arpie i Worotanie^[11], a także prawdopodobnie w dolnym odcinku położonej na terenie Iranu rzeki Sefid Rud^[2]^[4]. Stwierdzono jej bytowanie w tureckim jeziorze Çıldır(inne języki)^[14], jak również w antropogenicznym zbiorniku wodnym na terenie Armenii o nazwie Kech'uti(inne języki)^[11]. Introdukowana w Iraku^[4].

W podziale na regiony połowowe FAO (ang. FAO Major Fishing Areas) gatunek notowany wyłącznie w obszarze wód śródlądowych Azji (obszar FAO 4)^[4].

Jest rybą słodkowodną, bentopelagiczną, tolerująca temperaturę wody w zakresie od 10 do 20 °C^[4].

Morfologia

Osiąga maksymalnie 25 cm długości całkowitej (TL)^[4].

Znaczenie gospodarcze

Nie ma znaczenia gospodarczego, lecz poławiana jest lokalnie w celach konsumpcyjnych^[14].

Ochrona

Od 2014 Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) na podstawie oceny z kwietnia 2014 uznaje Acanthobrama microlepis za gatunek najmniejszej troski (ang. least concern – LC). Trend populacji jest nieznany^[2].

Przypisy

↑ Acanthobrama microlepis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2023-03-12] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d J.J. Freyhof J.J., Acanthobrama microlepis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2014, wersja 2022-2 [dostęp 2023-03-12] (ang.).
↑ ^a ^b R. Fricke, W. N. Eschmeyer, R. van der Laan (eds): Catalog of Fishes: genera, species, references (electronic version). California Academy of Sciences. [dostęp 2023-03-12]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Acanthobrama microlepis. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 2023-03-12]
↑ Enrico Tortonese. Elenco dei tipi esistenti nella collezione ittiologica del R. Museo di Torino. „Bollettino dei Musei di Zoologia ed Anatomia Comparata della R. Università di Torino”. 48 (111), s. 133-144, 1940. (wł.).
↑ Brian W. Coad. Fishes of the Tigris-Euphrates Basin: a critical checklist. „Syllogeus”. 68, s. 1-49, 1991. (ang.).
↑ Brian W. Coad. Freshwater fishes of Iran. „Acta scientiarum naturalium Academiae scientiarum Bohemicae”. 29 (1), s. 1-64, 1995. (ang.).
↑ Brian W. Coad. Exotic and transplanted fishes in southwest Asia. „Publicaciones Especiales Instituto Español de Oceanografía”. 21, s. 81-106, 1996. (ang.).
↑ Brian W. Coad. Systematic biodiversity in the freshwater fishes of Iran. „Italian Journal of Zoology”. 65, s. 101-108, 1998. DOI: 10.1080/11250009809386802. ISSN 1125-0003. (ang.).
↑ Nina Gidaljewna Bogucka. Contribution to the knowledge of leuciscine fishes of Asia Minor. Part 2. An anotated checklist of leuciscine fishes (Leuciscinae, Cyprinidae) of Turkey with descriptions of a new species and two new subspecies. „Mitteilungen aus dem Hamburgischen Zoologischen Museum und Institut”. 94, s. 161-186, 1997. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Badruch Karleni Gabrijelian. An Annotated Checklist of Freshwater Fishes of Armenia. „The ICLARM Quarterly”. 24 (3-4), s. 23-29, 2001. (ang.).
↑ Silvia Perea, Madelaine Böhme, Primož Zupančič, Jörg Freyhof i inni. Phylogenetic relationships and biogeographical patterns in Circum-Mediterranean subfamily Leuciscinae (Teleostei, Cyprinidae) inferred from both mitochondrial and nuclear data. „BMC Evolutionary Biology”. 265 (10), 2010. DOI: 10.1186/1471-2148-10-265. (ang.).
↑ Fahrettin Küçük, Yusuf Bektaş, Salim Serkan Güçlü, Cüneyt Kaya. The systematic position of Acanthalburnus microlepis (De Filippi, 1863) and contributions to the genus Acanthobrama (Cyprinidae: Leuciscinae) in Turkey. „Iranian Journal of Ichthyology”. 1 (2), s. 96-105, 2014. Iranian Society of Ichthyology. DOI: 10.22034/iji.v1i2.44. ISSN 2383-1561. (ang.).
↑ ^a ^b Nurcihan Çakır, Erdoğan Çiçek, Burak Seçer, Sevil Birecikligil. Age, growth and mortality of Acanthobrama microlepis (De Filippi, 1863) from Lake Çıldır, Turkey. „Acta Biologica Turcica”. 29 (1), s. 1-5, 2016. (ang.).

[itis-1] Acanthobrama microlepis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2023-03-12] (ang.).

[iucn-2] J.J. Freyhof J.J., Acanthobrama microlepis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2014, wersja 2022-2 [dostęp 2023-03-12] (ang.).

[Eschmeyer-3] R. Fricke, W. N. Eschmeyer, R. van der Laan (eds): Catalog of Fishes: genera, species, references (electronic version). California Academy of Sciences. [dostęp 2023-03-12]. (ang.).

[fishbase-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Acanthobrama microlepis. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 2023-03-12]

[Tortonese-5] Enrico Tortonese. Elenco dei tipi esistenti nella collezione ittiologica del R. Museo di Torino. „Bollettino dei Musei di Zoologia ed Anatomia Comparata della R. Università di Torino”. 48 (111), s. 133-144, 1940. (wł.).

[Coad_91-6] Brian W. Coad. Fishes of the Tigris-Euphrates Basin: a critical checklist. „Syllogeus”. 68, s. 1-49, 1991. (ang.).

[Coad_95-7] Brian W. Coad. Freshwater fishes of Iran. „Acta scientiarum naturalium Academiae scientiarum Bohemicae”. 29 (1), s. 1-64, 1995. (ang.).

[Coad_96-8] Brian W. Coad. Exotic and transplanted fishes in southwest Asia. „Publicaciones Especiales Instituto Español de Oceanografía”. 21, s. 81-106, 1996. (ang.).

[Coad_98-9] Brian W. Coad. Systematic biodiversity in the freshwater fishes of Iran. „Italian Journal of Zoology”. 65, s. 101-108, 1998. DOI: 10.1080/11250009809386802. ISSN 1125-0003. (ang.).

[Bogucka-10] Nina Gidaljewna Bogucka. Contribution to the knowledge of leuciscine fishes of Asia Minor. Part 2. An anotated checklist of leuciscine fishes (Leuciscinae, Cyprinidae) of Turkey with descriptions of a new species and two new subspecies. „Mitteilungen aus dem Hamburgischen Zoologischen Museum und Institut”. 94, s. 161-186, 1997. (ang.).

[Gabrijelian-11] Badruch Karleni Gabrijelian. An Annotated Checklist of Freshwater Fishes of Armenia. „The ICLARM Quarterly”. 24 (3-4), s. 23-29, 2001. (ang.).

[Perea-12] Silvia Perea, Madelaine Böhme, Primož Zupančič, Jörg Freyhof i inni. Phylogenetic relationships and biogeographical patterns in Circum-Mediterranean subfamily Leuciscinae (Teleostei, Cyprinidae) inferred from both mitochondrial and nuclear data. „BMC Evolutionary Biology”. 265 (10), 2010. DOI: 10.1186/1471-2148-10-265. (ang.).

[Küçük-13] Fahrettin Küçük, Yusuf Bektaş, Salim Serkan Güçlü, Cüneyt Kaya. The systematic position of Acanthalburnus microlepis (De Filippi, 1863) and contributions to the genus Acanthobrama (Cyprinidae: Leuciscinae) in Turkey. „Iranian Journal of Ichthyology”. 1 (2), s. 96-105, 2014. Iranian Society of Ichthyology. DOI: 10.22034/iji.v1i2.44. ISSN 2383-1561. (ang.).

[Çakır-14] Nurcihan Çakır, Erdoğan Çiçek, Burak Seçer, Sevil Birecikligil. Age, growth and mortality of Acanthobrama microlepis (De Filippi, 1863) from Lake Çıldır, Turkey. „Acta Biologica Turcica”. 29 (1), s. 1-5, 2016. (ang.).

[1]