Austriacka Partia Ludowa

Austriacka Partia Ludowa

Państwo	Austria
Skrót	ÖVP
Lider	Karl Nehammer
Data założenia	17 kwietnia 1945
Adres siedziby	Wiedeń
Ideologia polityczna	chrześcijańska demokracja
Cz��onkostwo międzynarodowe	Międzynarodowa Unia Demokratyczna, Europejska Partia Ludowa
Grupa w Parlamencie Europejskim	Europejska Partia Ludowa
Barwy	czarna, turkusowa
Strona internetowa

Austriacka Partia Ludowa (niem. Österreichische Volkspartei, ÖVP) – austriacka partia chrześcijańsko-demokratyczna. Z partii wywodziło się sześciu kanclerzy, a także prezydenci Kurt Waldheim i Thomas Klestil^[1]. ÖVP należy do Europejskiej Partii Ludowej^[2].

Ugrupowanie powstało 17 kwietnia 1945^[3], partia stała się kontynuatorką działającej do pierwszej połowy lat 30. Partii Chrześcijańsko-Społecznej^[4]. ÖVP była główną partią rządzącą nieprzerwanie do 1970, w tym od 1966 sprawując samodzielne rządy. Kanclerzami z ramienia Austriackiej Partii Ludowej w tym okresie byli kolejno: Leopold Figl (1945–1953), Julius Raab (1953–1961), Alfons Gorbach (1961–1964), Josef Klaus (1964–1970)^[3].

W 1987 ludowcy powrócili do rządu, współtworząc koalicję rządową z Socjaldemokratyczną Partią Austrii. Przez trzynaście lat jej przedstawiciele sprawowali urząd wicekanclerza. Po wyborach w 1999 ÖVP, która zajęła trzecie miejsce, zdecydowała się na koalicję z Wolnościową Partią Austrii (która uzyskała poparcie wyższe o około 400 głosów). W jej ramach lider konserwatystów Wolfgang Schüssel został powołany na kanclerza. Koalicja z FPÖ, która była określana jako partia ksenofobiczna i nacjonalistyczna, było przyczynkiem do zastosowania przez Unię Europejską sankcji wobec państwa członkowskiego – przez osiem miesięcy pozostałe kraje miały zamrożone stosunki z Austrią^[5]. Sojusz ten nie wpłynął negatywnie na poparcie dla Austriackiej Partii Ludowej, która zdecydowanie wygrała wybory w 2002^[6], dzięki czemu jej lider pozostawał kanclerzem do 2007. Po wyborach z 2006 ÖVP powróciła do roli mniejszego partnera w tzw. wielkiej koalicji z socjaldemokratami.

Koalicja ta funkcjonowała w okresie czterech kolejnych gabinetów kierowanych przez socjaldemokratów. W maju 2017 nowy lider ludowców Sebastian Kurz opowiedział się za przeprowadzeniem przedterminowych wyborów^[7]. Zostały one przeprowadzone w październiku tegoż roku i zakończyły się zwycięstwem ludowców^[6], którzy kilka tygodni później zawiązali porozumienie rządowe z Wolnościową Partią Austrii^[8]. W jego ramach nowym kanclerzem Austrii został przewodniczący ÖVP Sebastian Kurz^[9]. Koalicja rządowa rozpadła się jednak w maju 2019 po ujawnieniu nagrań kompromitujących wicekanclerza i lidera FPÖ^[10]. Konsekwencją było odejście lidera ludowców z funkcji premiera i przedterminowe wybory we wrześniu 2019, które ÖVP ponownie wygrała, zwiększając swoją poselską reprezentację^[11]. Ludowcy zawarli następnie koalicję z Zielonymi^[12], co umożliwiło ich liderowi w styczniu 2020 ponowne objęcie urzędu kanclerza. Sebastian Kurz zrezygnował z funkcji w październiku 2021 w związku z prowadzonym postępowaniem dotyczącym defraudacji funduszy publicznych. Nowym kanclerzem z rekomendacji ÖVP został wówczas Alexander Schallenberg^[13][14].

W grudniu 2021 Sebastian Kurz zapowiedział wycofanie się z działalności politycznej (w tym rezygnację ze stanowisk partyjnych), a Alexander Schallenberg zadeklarował swoją dymisję z funkcji kanclerza^[15]. ÖVP na swojego tymczasowego lidera oraz na przyszłego kanclerza rekomendowała Karla Nehammera^[16], który jeszcze w tym samym miesiącu stanął na czele rządu^[17].

• 1945–1945: Leopold Kunschak
• 1945–1952: Leopold Figl
• 1952–1960: Julius Raab
• 1960–1963: Alfons Gorbach
• 1963–1970: Josef Klaus
• 1970–1971: Herman Withalm
• 1971–1975: Karl Schleinzer
• 1975–1979: Josef Taus
• 1979–1989: Alois Mock
• 1989–1991: Josef Riegler
• 1991–1995: Erhard Busek
• 1995–2007: Wolfgang Schüssel
• 2007–2008: Wilhelm Molterer
• 2008–2011: Josef Pröll
• 2011–2014: Michael Spindelegger^[3]
• 2014–2017: Reinhold Mitterlehner
• 2017–2021: Sebastian Kurz
• od 2021: Karl Nehammer^[18][19]

Wybory do Rady Narodowej

• 1945 – 49,8% – 85 mandatów (z 165)
• 1949 – 40,0% – 77 mandatów
• 1953 – 41,3% – 74 mandatów
• 1956 – 46,0% – 82 mandatów
• 1959 – 44,2% – 79 mandatów
• 1962 – 45,4% – 81 mandatów
• 1966 – 48,4% – 74 mandatów
• 1970 – 44,6% – 78 mandatów
• 1971 – 43,1% – 80 mandatów (z 183)
• 1975 – 42,9% – 80 mandatów
• 1979 – 41,9% – 77 mandatów
• 1983 – 43,2% – 81 mandatów
• 1986 – 41,2% – 77 mandatów
• 1990 – 32,0% – 60 mandatów
• 1994 – 27,6% – 52 mandatów
• 1995 – 28,2% – 53 mandatów
• 1999 – 26,9% – 52 mandatów
• 2002 – 42,3% – 79 mandatów
• 2006 – 34,3% – 66 mandatów
• 2008 – 25,6% – 50 mandatów
• 2013 – 24,0% – 47 mandatów
• 2017 – 31,5% – 62 mandaty^[6]
• 2019 – 37,5% – 71 mandatów^[11]

Wybory do Parlamentu Europejskiego

• 1996 – 29,7% – 7 mandatów (z 21)^[20]
• 1999 – 30,7% – 7 mandatów (z 21)^[21]
• 2004 – 32,7% – 6 mandatów (z 18)^[22]
• 2009 – 30,0% – 6 mandatów (z 17)^[23]
• 2014 – 27,0% – 5 mandatów (z 18)^[24]
• 2019 – 34,6% – 7 mandatów (z 19)^[25]
• 2024 – 24,5% – 5 mandatów (z 20)^[26]