Karl Liebknecht

polityk niemiecki, komunista, adwokat

Karl Paul August Friedrich Liebknecht (ur. 13 sierpnia 1871 w Lipsku, zm. 15 stycznia 1919 w Berlinie) – niemiecki polityk marksistowski, socjaldemokratyczny, komunistyczny i adwokat. Brat Theodora Liebknechta, syn Wilhelma Liebknechta. Współzałożyciel (1907) i do 1910 przewodniczący Socjalistycznej Międzynarodówki Młodzieży w Stuttgarcie. Czołowy działacz SPD, później założyciel Związku Spartakusa oraz KPD. Zabity przez nacjonalistów podczas powstania spartakusa[1].

Karl Liebknecht
Ilustracja
Karl Liebknecht (ok. 1911)
Data i miejsce urodzenia

13 Sierpnia 1871
Lipsk

Data i miejsce śmierci

15 stycznia 1919 (47 lat)
Berlin

Deputowany do Reichstagu z Poczdamu
Okres

od 7 Lutego 1912
do 26 października 1918

Przynależność polityczna

SPD (1900-1916) Związek Spartakusa (1916-1918) KPD (1919)

Małżonek

Julia Paradies (pośl. 1900; zm. 1911) Sophie Liebknecht (pośl. 1914)

Poprzednik

August Pauli

Następca

Okręg wyborczy zniesiono

Deputowany do Landtagu pruskiego
Okres

od 1908
do 1912

Znany z działalności antymilitarystycznej - był jedynym deputowanym Reichstagu głosującym przeciwko kredytom wojennym[1].

Życiorys

edytuj

Studiował prawo i ekonomię polityczną w Lipsku i Berlinie (gdzie zdobył tytuł doktora). Miał możliwość studiowania dzięki pomocy finansowej od partii[2]. W tym okresie został marksistą. Zajmował się przemytem materiałów komunistycznych do Rosji. Był jednym z przywódców założonej w 1889 II Międzynarodówki, współzałożycielem i do 1910 przewodniczącym Socjalistycznej Międzynarodówki Młodzieży w Stuttgarcie. Działacz SPD, sprzeciwiał się udziałowi Niemiec w I wojnie światowej i jako jedyny deputowany do Reichstagu głosował przeciwko kredytom wojennym, jednak z czasem uznał, że konflikt ten można przemienić w rewolucję światową. Współzałożyciel Związku Spartakusa w 1914. Od 1916 w więzieniu za współorganizowanie demonstracji lewicowej.

Liebknecht był jednym z organizatorów rewolucji listopadowej (1918–1919) w Niemczech i jej przywódcą w Berlinie; 9 listopada 1918, przemawiając z balkonu zamku w Berlinie do tłumów zebranych na pl. Zamkowym, proklamował „wolną socjalistyczną Republikę Niemiec” (niem. freie sozialistische Republik Deutschland). W tym samym roku założył KPD i redagował jej organ „Die Rote Fahne”.

Został zamordowany przez Freikorps wraz z Różą Luksemburg po rozbiciu Powstania Spartakusa w Berlinie w 1919[3]. Pochowany na Cmentarzu Centralnym Friedrichsfelde w Berlinie[4].

Odniesienia w kulturze

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Liebknecht Karl, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-09-17].
  2. Karl Liebknecht | German Socialist & Revolutionary | Britannica [online], www.britannica.com, 9 sierpnia 2024 [dostęp 2024-09-17] (ang.).
  3. W. Czapliński, A. Galos, W. Korta Historia Niemiec s. 620-621 (1991) Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich
  4. Kate Connolly, Josie Le Blond, Germany remembers Rosa Luxemburg 100 years after her murder, „The Guardian”, 15 stycznia 2019, ISSN 0261-3077 [dostęp 2019-06-02] (ang.).