Izotopoj de nikelo

La izotopoj de nikelo (Ni) estas konataj de masnumeroj inter 48 kaj 78.

Nature okazanta nikelo estas komponita el 5 stabilaj izotopoj 58Ni, 60Ni, 61Ni, 62Ni, 64Ni. 58Ni estante la plej abunda (68,077% de natura abundeco).

La norma atompezo estas 58,6934(2) u.

18 radioaktivaj izotopoj de nikelo estas konataj. La plej stabila estas 59Ni kun duoniĝotempo 76000 jaroj, 63Ni kun duoniĝotempo 100,1 jaroj kaj 56Ni kun duoniĝotempo 6,077 diurnoj. Ĉiuj ceteraj radioaktivaj izotopoj havas duoniĝotempojn malpli grandajn ol 60 horoj kaj plejparto el ili havas duoniĝotempojn malpli grandajn ol 30 sekundoj. Nikelo ankaŭ havas 1 atomkernan izomeron.

56Ni estas produktata en grandaj kvantoj en supernovaoj de speco I-a kaj la formo de la luma kurbo de ĉi tiuj supernovaoj respektivas al la disfalo de 56Ni al 56Co kaj tiam al 56Fe.

59Ni estas longe vivanta aperanta pro kosma radioaktiva izotopo kun duoniĝotempo de 76000 jaroj. 59Ni havas multajn aplikojn en izotopa geologio. 59Ni estas uzata por datigo la surtera aĝo de meteoritoj kaj por difini abundecojn de ekstertera polvo en glacio kaj sedimento.

60Ni estas produkto de disfalo de la estinginta radioaktiva izotopo 60Fe (duoniĝotempo 1,5×106 jaroj). Ĉar la estinginta radioaktiva izotopo 60Fe havis tiel longan duoniĝotempon, ĝia ekzisto en materialoj en la suna sistemo je sufiĉe grandaj koncentritecoj povas generi videblajn variadojn de la relativa kvanto de 60Ni en la tuta havata nikelo. Pro tio, la abundeco de 60Ni en ekstertera materialo povas provizi studeblecojn de la fonto de la suna sistemo kaj ĝia frua historio.

62Ni havas la plej grandan bindanta energio por unu nukleono inter ĉiu izotopoj por de ĉiuj elementoj, se inkluzivi la elektronan ŝelon en la kalkulo. Plia energio estas malpremita formante ĉi tiun izotopon ol iun alia, kvankam kunfando povas formi pli pezajn izotopojn. Ekzemple du 40Ca povas kunfandiĝi al 80Kr plus 4 elektronoj liberigante 77 KeV por nukleono, sed reagoj kondukantaj al la fero-nikela regiono estas pli verŝajnaj ĉar ili liberigas pli grandan energion por nukleono.

48Ni, esplorita en 1999, estas la plej protono-riĉa nikela izotopo konata. Kun 28 protonoj kaj 20 neŭtronoj 48Ni estas duoble magio (simile al 100Sn kaj 208Pb) kaj pro tio nekutime stabila.

Duoniĝotempo 78Ni estis antaŭnelonge mezurita al esti 110 milisekundoj. Ĝi estas kredita al esti grava izotopo en supernovaa atomkernosintezo de elementoj pli pezaj ol fero.

Tabelo

redakti
Izotopo Z(p) N(n) Izotopa maso (u) Duoniĝotempo Atomkerna
spino
Molea frakcio
de la izotopo
Limigoj de natura
variado
de la molea frakcio
Ekscita energio
de la izomero
48Ni 28 20 48,01975(54)# 10# ms [>500 ns] 0+
49Ni 28 21 49,00966(43)# 13(4) ms [12(+5-3) ms] 7/2-#
50Ni 28 22 49,99593(28)# 9,1(18) ms 0+
51Ni 28 23 50,98772(28)# 30# ms [>200 ns] 7/2-#
52Ni 28 24 51,97568(9)# 38(5) ms 0+
53Ni 28 25 52,96847(17)# 45(15) ms (7/2-)#
54Ni 28 26 53,95791(5) 104(7) ms 0+
55Ni 28 27 54,951330(12) 204,7(17) ms 7/2-
56Ni 28 28 55,942132(12) 6,075(10) d 0+
57Ni 28 29 56,9397935(19) 35,60(6) h 3/2-
58Ni 28 30 57,9353429(7) Stabila [>700×1018 a] 0+ 0,680769(89)
59Ni 28 31 58,9343467(7) 7,6(5)×104 a 3/2-
60Ni 28 32 59,9307864(7) Stabila 0+ 0,262231(77)
61Ni 28 33 60,9310560(7) Stabila 3/2- 0,011399(6)
62Ni 28 34 61,9283451(6) Stabila 0+ 0,036345(17)
63Ni 28 35 62,9296694(6) 100,1(20) a 1/2-
63mNi 87,15(11) keV 1,67(3) µs 5/2-
64Ni 28 36 63,9279660(7) Stabila 0+ 0,009256(9)
65Ni 28 37 64,9300843(7) 2,5172(3) h 5/2-
65mNi 63,37(5) keV 69(3) µs 1/2-
66Ni 28 38 65,9291393(15) 54,6(3) h 0+
67Ni 28 39 66,931569(3) 21(1) s 1/2-
67mNi 1007(3) keV 13,3(2) µs 9/2+
68Ni 28 40 67,931869(3) 29(2) s 0+
68m1Ni 1770,0(10) keV 276(65) ns 0+
68m2Ni 2849,1(3) keV 860(50) µs 5-
69Ni 28 41 68,935610(4) 11,5(3) s 9/2+
69m1Ni 321(2) keV 3,5(4) s (1/2-)
69m2Ni 2701(10) keV 439(3) ns (17/2-)
70Ni 28 42 69,93650(37) 6,0(3) s 0+
70mNi 2860(2) keV 232(1) ns 8+
71Ni 28 43 70,94074(40) 2,56(3) s 1/2-#
72Ni 28 44 71,94209(47) 1,57(5) s 0+
73Ni 28 45 72,94647(32)# 0,84(3) s (9/2+)
74Ni 28 46 73,94807(43)# 0,68(18) s 0+
75Ni 28 47 74,95287(43)# 0,6(2) s (7/2+)#
76Ni 28 48 75,95533(97)# 470(390) ms [0,24(+55-24) s] 0+
77Ni 28 49 76,96055(54)# 300# ms [>300 ns] 9/2+#
78Ni 28 50 77,96318(118)# 120# ms [>300 ns] 0+
  • Mallongigoj de duoniĝotempo estas: a=jaro, d=diurno, h=horo, min=minuto, s=sekundo, ms=milisekundo, µs=mikrosekundo, ns=nanosekundo.
  • Valoroj markitaj per # estas ne pure derivitaj de eksperimentaj datumoj, sed almenaŭ parte de sistemaj tendencoj. Spinoj kun malfortaj asignaj argumentoj estas enmetitaj en krampojn.
  • Necertecoj estas donitaj en konciza formo en krampoj post la respektivaj lastaj ciferoj. Necertecaj valoroj signifas unu norman diferencon, escepte de izotopa komponaĵo kaj norma atompezo de IUPAC kiuj uzas elvolvitajn necertecojn.

Referencoj

redakti