Aosta Valo

aŭtonoma regiono en nordokcidenta Italio

Aosta Valo (itale Valle d'Aosta [Valle daosta], france Vallée d'Aoste [vale daost], arpitane Val d'Aoûta, loka eldiro: [valduta]) estas aŭtonoma regiono en nordokcidenta Italio, ĉe la franca kaj svisa limoj. Temas pri alpa lando: ĝiaj plej altaj pintoj estas la Blanka Monto (Mont-Blanc), Materhorno, Monte Rosa kaj Gran Paradiso.

Aosta Valo
itale Valle d'Aosta / Vallée d'Aoste

Flago

Blazono

Flago Blazono
Italia regiono kun speciala statuto
Kodo: VO, mallongigo VDA
Ŝtato: Italio
Areo: 3 262 km²
Ĉefurbo: Aosto
Loĝantaro: 125 666 loĝ. (2019)
Loĝdenso: 39 loĝ./km²
Provincoj: sen provincoj
Komunumoj: listo de 74 komunumoj
Kodo laŭ ISTAT: 02
Prezidanto: Erik Lavévaz (en 2024) 
Retejo: oficiala paĝo
Mapo
vdr

Laŭ la stato de 2019 en la regiono vivis 125 666 loĝantoj sur areo de 3 263,22 kvadrataj kilometroj, kio rezultigas loĝdenson de 39 loĝantoj/km².

La aostvalanoj parolas plejmulte Aostvalan, kiu estas loka dialekto de la arpitana lingvo. La itala kaj la franca estas oficialaj lingvoj en la regiono.

Ĝia ĉefurbo estas Aosto (itale Aosta [aòsta], france Aoste [aòst], arpitane Auhta [òhta]). En la valo troviĝas mondfamaj turismurboj, kiel Champoluc en la komunumo Ayas, Courmayeur kaj Breuil-Cervinia [ŝa~polü'k, kurmajö'r kaj bröj-servinjá].

En la antikveco tie loĝis la kelta popolo de la salasoj. La romianoj konkeris la valon ĉirkaŭ la jaro 25 antaŭ nia erao. Poste ĝi estis regata de gotoj, lombardoj kaj burgundoj. En la 11-a jarcento ĝin akiris la Savoja dinastio.

Geografio

redakti
 
Surfaco de Aosta Valo per altimetraj zonoj


Vidu ankaŭ

redakti

Eksteraj ligiloj

redakti
 
panoramo de Aosto en la Aosta Valo
 
Castello di Fénis, konata mezepoka kastelo en Aosta Valo