Valkirienn

Valkirienn (eus valkyrja (liester : valkyrur), eus val (lazhañ) ha kyrja (dibab)), da lavaret eo : ar re a zibab ar re varv) a reer eus gwerc'hezed-brezelourezed e mojennoù Skandinavia. Servijout a reont Odin, hag eñ e penn an doueed. Gwisket e vez ar valkiriezed gant houarnwiskoù, kas a reont brezelioù hag e lazhont brezelourien. Ene ar vrezelourien galonekañ a gasont d'ar Valhall, palez bras Odin. Eno e teu ar vrezelourien da vezañ einherjar. Ar vrezelourien-se a zo sañset stourm a-gevret gant Odin pa vo erru mare Ragnarök. Valkiriezed zo o deus ur perzh bras e mojennoù Skandinavia.

N'eo ket splann an diforc'h etre ar valkiriezed hag an Norned. Skuld, da skouer, a zo ezel eus an daou rummad. En arz a-vremañ e vez diskouezet alies valkiriezed evel gwerc'hezed brav war varc'h. Padal ez eo ur c'henning bleiz a vez implijet gant ar valkiriezed, ha neket ur marc'h. Ar valkiriezed a varc'hekae kentoc'h bandennadoù bleizi a ruze war an dachennoù emgann e-touez korfoù ar vrezelourien. Alies e seblant ar valkiriezed bezañ keñveriet gant ar brini, loened a gaver alies e mojennoù Skandinavia (da skouer Hugin ha Munin, an div vran a vez kludet war zivskoaz Odin)^[1].

Óskmær a zo savet diwar mær : « plac'h yaouank», « gwerc'hez», hag ósk : « c'hoant», « het ». Ral eo ar ger-se, ha tost eo eus Ce óskamær, « gwerc'hez dibabet » (gant Odin)^[2]. Ar ger-se a implijer evit a sell ouzh Brynhild en Oddrúnargrátr hag evit a sell ouzh Hljód er Völsunga.

A-wechoù e kaver Óðins meyjar (« gwerc'hezed Odin ») e-lec'h valkiriezed. Ar ger-se a gaver e-barzh þula^[3].

Freya eo ar valkirienn bennañ. En he maner Sessrumne (diazezet e Folkvang) e tegemer ar vrezelourien varv, ha sturiañ a raio anezho devezh emgann Ragnarök.

• Brynhildr a gaver e saga Völsunga.
• Hildr a gaver e mojenn Hedin ha Högni, er Ragnarsdrápa hag en Edda.
• Sigrdrífa a gaver er Sigrdrífumál.
• Sigrún a gaver en Helgakviða Hundingsbana II.
• Sváva a gaver en Helgakviða Hjörvarðssonar.
• Ölrún, Svanhvít, hag Alvitr a gaver e-barzh Völundarkvida.
• Thrúd, merc'h Thor.

Gunnr (hag a zo meneget er Rök Runestone) ha Skögul (a zo meneget en ur skrid runoù eus an XIIIvet kantved e Bergen) a zo ivez valkiriezed pouezus.

Meur a oberenn arzel (taolennoù, delwennoù, operaoù) a zo diazezet war dodenn ar valkirienn. Er sevenadur pobl (bannoù-treset, c'hoarioù video, skinwel) e kaver valkiriezed ivez.

Die Walkyrie (1870) eo anvet eil lodenn " Der Ring des Nibelungen ", bet savet gant Richard Wagner.

1. ↑ Valkyries, Wish-Maidens, and Swan-Maids lec'hienn : Viking Answer Lady
2. ↑ Byock, Jesse L. Notenn tennet eus : The Saga of the Volsungs : the Norse epic of Sigurd the dragon slayer. Intro. and trans. by Jesse L. Byock. Berkeley : University of California press, 1990. P. 112. ISBN 0-520-23285-2.
3. ↑ Ásynja heiti (3). Ed. by Elena Gurevich. Skaldic Poetry of the Scandinavian Middle Ages.

Muioc'h a restroù diwar-benn

Valkirienn

a vo kavet e Wikimedia Commons.